Collection story: Día de Muertos

In Mexico people celebrate on 1 and 2 November. It is Día de Muertos, the Day of the Dead. For many Mexicans it’s a special festival remembering loved ones who have died, both people and animals. Their lives are celebrated! Not in a sad way but joyfully! People get together and reminisce. There’s delicious food, happy music and the houses and streets are colourfully decorated with countless streamers and flags. In Mexico City there are huge parades through the city. Everyone dresses up in splendid colourful clothes.

There are skeletons and skulls in the streets and houses; shops and markets sell sweets and toys in the form of macabre symbols of death, such as sugar skulls, skeleton dolls, coffins and depictions of death, La Muerta.  

During Día de Muertos young and old visit the family grave. These graves are carefully cleaned, memories are recalled and the lives of the deceased are lavishly celebrated with flowers, food, drink and music. 

Tijdens Día de Muertos komen de zielen van geliefde overledenen even terug naar hun families, waar ze warm en gastvrij worden verwelkomd. Jong en oud brengen een bezoek aan het familiegraf. Deze graven worden met veel zorg schoongemaakt, herinneringen worden opgehaald, en het leven van de overledenen wordt uitbundig gevierd met bloemen, eten, drank, wierook, talloze kaarsen en muziek. Dit maakt de magie van de begraafplaatsen in Mexico en de rest van het continent zo bijzonder. Terwijl families hun overledenen met al deze elementen herdenken, lijkt het alsof er een feest wordt gevierd, maar in werkelijkheid is dat niet het geval. Het is een unieke samensmelting van voorouderlijke tradities en middeleeuwse Europese katholieke gebruiken, een manier om met respect, vreugde en verdriet te herdenken.

Als een familielid niet naar de begraafplaats kan gaan, kan een altaar een mooi alternatief zijn. Thuis worden altaren gemaakt voor overleden familieleden, compleet met foto’s, wierook, kaarsen en cempasúchil (afrikaantjes) - die opvallende oranje bloem met een bijzondere geur die de doden zou kunnen helpen om hun weg terug naar huis te vinden.

 worden op de markt en in winkels verkocht net zoals suikerfiguren, beeldjes, kandelaars en kijkkastjes. Deze kleurrijke voorwerpen stralen vrolijkheid uit en bieden een ironisch commentaar op het dagelijks leven, actuele gebeurtenissen, bekende personen en menselijke zwakheden, met de wetenschap dat uiteindelijk iedereen hetzelfde lot te wachten staat. 

Tijdens Día de Muertos versieren grote aantallen kleurrijke papierknipsels (papel picado) altaren, graven, kerken, huizen, straten en pleinen. Ze worden ook gebruikt voor andere nationale feestdagen, gemeenschapsvieringen, bruiloften en doopfeesten. Papierknipsels zorgen voor een feestelijke en symbolische sfeer. De verschillende kleuren hebben elk een eigen betekenis. Paars en zwart voor rouw en respect. Oranje is de kleur van cempasúchil (afrikaantjes) en symbool van de doden. Wit symboliseert de zuiverheid van de zielen. En blauw, groen, roze en geel symboliseren de vreugde en diversiteit van het leven.

La Catrina is een elegante vrouwelijke doodshoofdfiguur (skeletpop), gekleed met een hoed met veren in Europese stijl uit de 19e eeuw. Ze is een symbool van Día de Muertos geworden: met humor en ironie belichaamt ze de Mexicaanse manier om met de dood om te gaan. De Mexicaanse graveur José Guadalupe Posada creëerde dit personage in het begin van de 20e eeuw om sociale kritiek te geven: uiteindelijk delen rijk en arm hetzelfde lot, de dood. 
La Catrina werd nog beroemder toen Diego Rivera, kunstenaar en echtgenoot van Frida Kahlo, haar in 1947 afbeeldde in zijn muurschildering Sueño de una tarde dominical en la Alameda Central (Dream of a Sunday Afternoon at Alameda Central Park) in Hotel Prado, Mexico-Stad.